Inclusie als norm

We willen een inclusief Sinterklaasfeest, maar wat bedoelen we daar nu mee?

Eenvoudig gezegd willen we dat alle kinderen kunnen deelnemen aan het feest én dat alle kinderen zich herkennen in het verhaal.

Door de aanwezigheid van Zwarte Piet is het Sinterklaasfeest voor een grote groep kinderen niet het feest dat het voor andere kinderen wel is. Zij kunnen niet onbezorgd genieten van hun Sinterklaasviering door nare ervaringen en ongewenste vergelijkingen met Zwarte Piet.

We willen ook ruimer denken, bv. kinderen met een fysieke/psychische beperking, kinderen in armoede, kinderen die opgroeien in een instelling, kinderen die hun familie niet in de buurt hebben, … Hoe kunnen we een Sinterklaasfeest organiseren waarbij voor elk kind plezier en verbondenheid centraal staat?

We pleiten voor gelijkheid, rechtvaardigheid en gerechtigheid.

We kunnen dit het best uitleggen aan de hand van bovenstaande tekening.

Wanneer we eerst stilstaan bij “ieder kind kan deelnemen aan het feest”, dan zie je in onderstaande tekening op het eerst plaatje een kindje dat de voetbalwedstrijd niet kan zien, omdat de muur te hoog is voor haar. Hoewel de voetbalbond alle supporters evenveel ondersteuning (equality, gelijkheid) heeft gegeven, elk een houten krat, toch is het voor haar niet hoog genoeg om over de muur te kunnen kijken.

In het tweede plaatje heeft de voetbalbond het kindje extra ondersteuning gegeven (equity, rechtvaardig), twee houten kratten. Ze kan eindelijk mee supporteren voor haar favoriete ploeg. 

In het derde plaatje is er geen ondersteuning meer nodig, want de voetbalbond heeft, in samenspraak met de supporters, de hindernis die zorgde voor ongelijkheid weggenomen. Ze hebben de omheining, zo gemaakt dat iedereen kan kijken, nl. doorzichtig (justice, gerechtigheid).

We moeten ons dus altijd afvragen of alle kinderen kunnen deelnemen aan het sinterklaasfeest op dit moment, bijvoorbeeld een kind in een asielcentrum, een kind met een fysieke beperking, een kind in armoede, een kind dat schrik heeft om gepest te worden “zwart piet is vuil”,…

Wanneer we inzoomen op “ieder kind herkent zich in het feest”, dat kan je je afvragen of alle kinderen zich herkennen in het feestverhaal. Herkennen ze zich in Sinterklaas als goede gever? Herkennen ze zich in de begeleider van Sinterklaas als goede gever? Wat is de gemeenschappelijke verhaallijn waarin iedereen zich in herkent en graag aan mee wil doen?

Met andere woorden, we streven naar een sociaal rechtvaardige wereld. Een samenleving die eerlijkheid en rechtvaardigheid voor alle mensen voorziet in haar sociaal beleid. Sociale rechtvaardigheid houdt rekening met systemische ongelijkheden en zorgt ervoor dat deze verdwijnen zodat iedereen in een gemeenschap toegang heeft tot dezelfde kansen en resultaten. Het gaat om toegang tot en beheer van besluitvorming en hulpbronnen, maar absoluut ook om toegang tot en mee vorm geven van gemeenschappelijke verhalen.